Böbrek taşı nasıl geçer ? Böbrek taşı tedavisi
Bir önceki konumuzda böbrek taşı nedir ? Böbrek taşları nasıl oluşur hakkında bilgi vermiştik.
Böbrek taşı tedavisinde detaylı bilgiye sahip olmak için makalemizi okuyun
Bir çok kişinin en çok rahatsızlık çektiği böbrek taşları konusunda sizlere detaylı bilgi vermeye çalışıyoruz. Böbrek taşı nasıl geçer , böbrek taşı kırma , böbrek taşı ameliyatı ve böbrek taşı nasıl düşürülür sorularını yanıtlayacağız.
Böbrek taşı tedavisini anlatmadan önce böbrek taşı belirtileri nelerdir hakkında bilgi almak için Böbrek taşı nedir ? Böbrek taşı belirtileri nelerdir ? yazımızı okumayı ihmal etmeyin.
Böbrek taşı için hangi doktora gidilir ?
Böbreklerinizden sorununuz var ise ve böbrek taşları belirtileri yaşıyorsanız Üroloji doktoruna gidilmelidir.
Eğer böbrek taşı olduğuna belirtiler var ise üroloji doktoru böbrek taşına ne tür bir tedavi uygulayacağına karar vermeden önce yapılacak muayene ve tetkiklerden sonra karar verilir.
Tedavinin ileri boyutlarında cerrahi yöntemler uygulanabileceğinden deneyimli uzman üroloji doktoru ve alt yapısı yeterli bir hastanenin seçilmesi çok önemlidir.
Böbrek taşı teşhisi nasıl konulur , Böbrek taşı tanısı
Böbrek taşı tedavisine başlamadan önce teşhisin konulması çok önemlidir. Bundan dolayısıyla üroloji doktorunun detaylı muayenesi önemlidir. Çoğunlukla belirtiler yeterli olabilir , fakat tam olarak teşhis konulması için bir takım tetkikler yapılabilmektedir.
İşte bazı tetkikler :
1- İdrar testi
Hastanın idrarında enfeksiyon ve kan varlığı belirlenebilir. İdrar testinde böbrek taşları açısından çok önemlidir. 1 günlük idrar toplama testleri ile idrarda taş oluşumuna sebep olacak veya engelleyecek maddeler belirlenebilir.
2- Kan testi
Kan testinde , böbreklerin sağlıklı çalışıp çalışmadığını kan testleri sonucu görülür. Kandaki kalsiyum ve ürik asit gibi böbrek taşları oluşumunda etkili olacak madde oranları incelenir.
3- Röntgen ( Görüntüleme sistemi)
Çoğu zaman röntgen filmlerinde böbrek taşları görülebilmektedir. Böbrek taşları görüntülenmesinde farklı yöntemler kullanılmaktadır.
4- Bilgisayarlı tomografi
Röntgen’den daha ileri teknoloji olan tomografi ile vücutta küçük taşlar dahil böbrek veya idrar yolundaki taşların boyutu ve yeri belirlenebilir. Ayrıca tomografi ile birlikte böbrek ve çevre organlarda farklı rahatsızlıklar olup olmadığı da belirlenir.
5- Ultrason
Ultrason ile güvenilir sonuçlar alınabilmektedir. Yüksek frekanslı ses dalgalarının kullanıldığı ultrason yöntemi böbrek taşları hakkında ilgili bilgi elde edilir. Tomografi kadar detaylı görüntüleme vermese de hamilelerde tercih edilmektedir.
6- İntravenöz ürogram (IVU) veya intravenöz piyelogram (IVP)
İyotlu kontrast maddelerin intravenöz yolla (damardan) enjeksiyonu sonrası, belli zaman aralıkları ile seri grafilerin alınması ile böbrek fonksiyonlarının, toplayıcı sistemlerinin ve tüm üriner sistemin görüntülenmesi amacına yönelik yapılan tetkiktir.
Bu tetkikin yapılabilmesi için hastanın önceden hazırlanması gerekir. İşlem yapılmadan 24 saat öncesinden itibaren posa bırakan lifli gıdalar, kızarmış yiyecekler ve et yenilmemelidir.Tanesiz çorba, içersinde pulpası (meyve özü) olmayan meyve suyu, şekersiz soda , şekersiz ve sütsüz kahve yada çay içilebilir.
Barsak temizliğinin sağlanmasına yönelik olmak üzere, işlemden 14 saat kadar önce , oral yoldan alınmak üzere müshil kullanılmalıdır.
Bu yöntem son yıllarda tercih edilmediği için çoğu zaman kullanılmamaktadır.
7- Böbrek taşı analiz
Hastanın daha önce idrar yoluyla atılan taşın üroloji doktoruna götürülüp , taşın iç yapısının hangi maddelerden oluştuğu tespit edilir. İdrar yoluyla atılan taşların toplanması için , idrarın gazlı bez , çorap veya süzgece idrar yapılarak toplanabilir.
Toplanan taşın laboratuvar incelenmesi sonucu tedavi uygulaması yapılır.
Böbrek taşı tedavisi
Böbrek taşı tedavisi uygulamadan önce taşın bulunduğu bölge, tipi ve büyüklüğü farklılık göstermektedir. Çoğu böbrek taşları idrar yoluyla kendiliğinden vücuttan atılır. Özellikle 4 mm den daha küçük olanlar kendi kendine idrar yoluyla atılabilmektedir. Bu kadar küçük taşları atarken bile şiddetli ağrılara neden olur.
Küçük böbrek taşlarını atmak için evde bazı tedaviler uygulanabilmektedir. Bunlar için aşağıda detaylı bilgi vereceğiz.
İdrar yoluyla dışarı atılamayan böbrek taşları için tedaviler
1- SWL ( Ses dalgaları ile böbrek taşının kırılması ) yöntemi
Böbrek taşı kırma yöntemleri olarak en çok tercih edilen yüksek ses dalgaları göndererek böbrek taşları kırılır. Böbrek taşının bulunduğu bölge belirlendikten sonra , taşın büyüklüğüne bağlı olarak şok dalga tedavisi kullanılabilir. Kırılan böbrek taşı parçaları daha sonra idrar yoluyla vücuttan atılır.
Ses dalgaları ile böbrek taşı kırma işlemi , taşın büyüklüğü ve bulunduğu bölgeye göre 30 ila 45 dakika sürebilmektedir.
SWL ağrıya neden olabileceği için hasta , sedasyon veya hafif anestezi altında gerçekleştirilir. Aynı gün hasta eve gönderilir. Ses dalgaları ameliyatsız taş kırma yöntemi olarak bilinir ve genellikle 2 cm’den küçük böbrek taşlarda başarı sağlamaktadır.
2- Üreteroskopi (Retrograd İntrarenal Cerrahi-RİRC) yöntemi
Böbrek taşları kırmada diğer bir yöntem olarak bilinen laser yardımıyla taş kırma yöntemidir. Böbrek içindeki taşları çıkartmada kıvrılabilir ve ince aletler kullanarak işlem yapılır. Taşın boyutuna göre bütün olarak da dışarı çıkartılabilir.
Cihaz , idrar yolu uç kısmından direkt olarak girilir , üretra , meane ve üreter geçilerek böbreğe ulaşılır. Böbrek yolunda veya böbrekteki taşın durumuna göre taş bütün olarak çıkartılabilir.
Dışarı çıkarılamayacak kadar büyük olan taşlar ise , holmium lazer kullanılarak küçük parçalara ayrılarak idrar yoluyla atılması sağlanır.
Böbrek içi lazerle taş kırma yönteminde genel anestezi altında gerçekleştirilir. Üreteroskopi sonrası komplikasyon oranı ve hastanede yatış süresi düşük orandadır.
Operasyon sonrası mukoza yaralanması , idrarda kan görülmesi , işlem sonrası ateş gibi komplikasyonlar görülebilmektedir. Genellikle bir müdahale yapılmadan bazen medikal tedavi gerekmektedir.
Üreteroskopi yönteminde ameliyat kesisi yapılmadan işlemin sadece idrar kanalından cihaz ile girilerek yapılması büyük bir avantajdır. Bu yöntem ile hastalar kısa sürede evlerine dönebilmektedir.
Üreteroskopi (Retrograd İntrarenal Cerrahi-RİRC) işlemi kimlere uygulanır :
- 2 cm’den küçük böbrek taşı olanlar
- 2 cm’den büyük böbrek taşı olup , ameliyata uygun olmayan hastalar
- Böbrek taşının yanında üreter taşı olan hastalar
- Kanama bozukluğu olan veya pıhtılaşmayı engelleyen ilaç kullananlar
- İleri derece obezler
- İskelet sisteminde bozukluk olan hastalar
- Böbrek anomalisi olan hastalarda
daha fazla tercih edilmektedir.
Böbrek taşı ameliyatları
1- PNL (Perkütan Nefrolitotomi) ameliyatı
2 cm’den daha büyük böbrek taşlarının kırılıp alınması işlemlerinde kullanılan bir yöntemdir. Kompleks böbrek taşları olarak bilinen taşların tedavisinde de kullanılır.
Pnl yöntemi zor olduğu için bu konuda eğitim almış tecrübeli üroloji doktorları tercih etmekte fayda vardır. Pnl ameliyatı kapalı bir ameliyattır ve genel anestezi altında gerçekleştirilir.
Hasta ameliyat masasına yüz üstü yatırılır. Sırt bölgesinden küçük bir kesi açılarak böbreğe tüp yerleştirilir. Tüpün bir ucu cilt dışında bırakılır.
Uzman , tüpün içinden nefroskop denilen optik kamera ve böbrek taşının kırılması , dışarı alınmasını sağlayacak diğer aletleri geçirerek taşa ulaşır. Çıkarılacak taşlar tüpten dışarı çıkarılır. Tüpten çıkarılamayacak kadar büyük olan taşlar ise kırılarak küçük parçalara ayrılır. Emme makinası ile vakumlanabilir veya kırıntılar olarak dışarı çıkartılır.
Ameliyatın ardından hasta 2 – 3 gün hastanede yatırılır. Hastaneden taburcu edilmeden önce hastanın böbreğine yerleştirilen drenaj tüpü çıkartılır.
Perkütan nefrolitotomi ameliyatında enfeksiyon, kanama ve diğer komplikasyon riskleri taşıyabilmektedir. Taburcu edildikten sonraki haftalarda idrarda kan görülebilir. Ateş , titreme veya idrardaki kanın uzun süre geçmemesi gibi durumlarda tekrar doktora başvurulmalıdır.
2- Açık böbrek taşı ameliyatı
Kaplı böbrek ameliyatları arttıkça açık böbrek ameliyatları pek çok az yapılmaktadır. Gelişen teknoloji ve alt yapı sayesinde açık ameliyatlar çok büyük taş veya anormal anatominin olduğu hastalarda uygulanmaktadır.
Açık böbrek ameliyatında , Üroloji doktoru böbreğe ulaşmak için sırta bir kesi açarak böbrek taşlarına ulaşmaktadır.
3- Hiperparatiroidi ameliyatı
Kanda kalsiyum düzeyinin normalden fazla çalışması böbrek taşı olmasına neden olur. En sık görülen paratiroid hastalığıdır. Dört bezden birinin veya birkaçının kontrolsüz bir şekilde parathormon hormonu salgılamasıyla meydana gelir.
Hormon kemiklerdeki kalsiyumu alarak kana verir ve bu durum kandaki kalsiyumun kontrolsüz olarak yükselmesine neden olur.
Kandaki yükselen kalsiyum oranı ise zamanla böbrek taşı , böbrek hasarları , mide ve 12 parmak bağırsağa rahatsızlıkları ve hipertansiyon yol açar.
Paratiroid bezlerine yönelik ameliyat kalsiyum seviyelerinin normale dönmesini sağlayıp ve böbrek taşı oluşmasını engelleyebilir.
Hiperparatiroidi ameliyatı boynun yan tarafından, iki buçuk santimetrelik bir kesi açılmasıyla yapılır ve hastanın paratiroid bezi ya da bezleri çıkarılır.
İdrar yoluyla dışarı atılacak böbrek taşları için tedavi
Küçük böbrek taşlarında evde uygulanabilecek tedaviler uygulanabilir. 4 mm den daha küçük olan taşlar bazen kendi kendine idrar yoluyla dışarı atılabiliyor. Farketmeden idrar yoluyla böbrek taşları dışarı atılırken ağrı hissedilir.
Evde kolayca böbrek taşı nasıl düşürülür diye merak ediyorsanız , aşağıdaki işlemleri uygulayabilirsiniz.
1- Su tedavisi
Bilindiği üzere yeteri kadar su tüketimi olmadığından böbrek taşı oluşma riski artmaktaydı. Gün içerisinde yeterli su tüketimi böbrek taşının oluşmasında etkili rol oynadığı için böbrek taşlarının düşürülmesinde de büyük katkı sağlamaktadır.
Sağlıklı bir böbreğe sahip olmak için günde 2 – 3 litre su içmek gerektiğini uzmanlar anlatıyor. Günlük su ihtiyacını karşılayarak , üriner sistemin yıkanmasına yardımcı olur.
İdrar rengi koyu veya sarı olan kişilerin berrak bir idrar rengine ulaşana kadar yeterli miktarda su içmeleri önemlidir. Daha önce sistin böbrek taşı olan hastaların normalden daha fazla su tüketmeleri gerekir.
Tüm bunların dışında idrar kaçırma , idrar sıklığı veya böbrek yetmezliği gibi rahatsızlıkları olan hastaların su tüketimi konusunda doktora danışmalıdır.
2- İlaç tedavisi
Böbrek taşı evde düşürme yöntemleri olarak diğer bir seçenekte ilaç yöntemidir.
Küçük boyuttaki böbrek taşların idrar yolları kanalından geçebilmesi ve rahat düşürülmesi için buradaki kasların gevşemesinde ilaçlar kullanılabilir.
Kasların gevşemesiyle birlikte böbrek taşı daha hızlı ve ağrısız bir şekilde dışarı atılır. Ayrıca böbrek taşı düşürürken ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Böbrek taşlarına ne iyi gelir ? Bitkisel yöntemler
Yukarıda böbrek taşı tedavileri hakkında bir çok bilgiler verdik , bunların dışında böbrek taşları düşürmede bitkisel tedaviler uygulanmaktadır. Bilindiği üzere böbrek taşlarının oluşma sebepleri bir çok etkendi , bu etkenler arasında beslenme , sağlıklı yaşamdı.
İşte böbrek taşlarına iyi gelen besinler :
Süt: Süt kalsiyum ve protein bakımından en zengin gıdalardan biridir. Bü yüzden süt böbrek taşı düşürmede en etkili besin kaynağıdır.
Elma Sirkesi: Elma sirkesinin , bir çok sağlığa iyi geldiğini biliyoruz. Özellikle böbrek taşı olanlar organik elma sirkesi ile evde böbrek taşlarını düşürmede yardımcı oluyor. Ayrıca elma sirkesi var olan böbrek taşlarının erimesine katkı sağlıyor.
Isırgan Otu: Isırgan otu böbrek taşının oluşumunu engelleyen bitkilerden biridir. Isırgan otu iltihapların atılmasını sağlar ve böbrek sağlığına karşı faydalıdır. Uzmanlar ısırgan otunun böbrek taşı rahatsızlığı olan kişiler tüketmesi gerektiğini vurguluyor.